Tips & Nieuws

03-05-2020

Overstappen op IQOS helpt niet om vatbaarheid voor coronavirus te verminderen

Stoppen met roken helpt om minder vatbaar te zijn voor het coronavirus. Maar rokers die om die reden overstappen op alternatieve tabaksproducten hebben pech: antirookprofessor Stanton Glantz wijst erop dat uit data van Philip Morris zelf blijkt dat het gebruik van de IQOS net zo slecht voor de longen is als het roken van gewone sigaretten.

“Covid-19 is een ziekte die de luchtwegen en het cardiovasculaire systeem kan aantasten. Daarom is het niet verrassend dat gegevens uit China, waar de corona-uitbraak begon, laten zien dat mensen die als gevolg van tabaksgebruik kampen met cardiovasculaire en ademhalingsaandoeningen een grotere kans hebben om ernstige symptomen van Covid-19 te ontwikkelen,” schreef TabakNee eind maart. Het advies van longarts Wanda de Kanter en andere experts is dan ook om de coronacrisis aan te grijpen om te stoppen met roken, omdat mensen die niet roken minder vatbaar voor het virus zijn.

Omdat stoppen met roken zo moeilijk is, leeft het idee dat het overstappen op een alternatieve manier van nicotinegebruik ook goed zou zijn om de vatbaarheid voor het coronavirus te verkleinen. Hoewel er nog niets bekend is over de langetermijneffecten van het gebruik van e-sigaretten of heat-not-burn-producten wordt doorgaans geclaimd dat zij minder schadelijk zouden zijn voor de gezondheid. Onlangs deed Ralf Dekker, FvD-politicus en commissaris bij Philip Morris, dat nog in reactie op vragen van deze site. Hij zei: “Uit onderzoek van Philip Morris blijkt dat de door IQOS en HEETS geproduceerde damp gemiddeld 95% minder schadelijke stoffen bevat dan de rook van een traditionele sigaret.”

Geen verschil in vatbaarheid

De wereldberoemde antirookprofessor Stanton Glantz wil er juist voor waarschuwen dat overstappen op alternatieve tabaksproducten geen verschil zal maken in de vatbaarheid voor het coronavirus. “Over producten als de IQOS van Philip Morris wordt geclaimd dat ze veiliger zijn dan sigaretten in de context van de Covid-19-pandemie”, schrijft Glantz op zijn website. “Maar uit Philip Morris’ eigen data, die het heeft ingeleverd bij de FDA (Food and Drug Administration), blijkt dat als het gaat om de effecten van het gebruik op de longen, waaronder het ontstaan van ontstekingen en de onderdrukking van de immuunfunctie, de IQOS niet van een gewone sigaret te onderscheiden is.”

Met andere woorden: het gebruik van de IQOS levert net zoveel schade op aan de longen als het gebruik van een gewone sigaret.

Longontstekingen en immuunvergiftiging

Glantz haalt voor deze bewering een studie uit 2019 aan, Assessment of industry data on pulmonary and immunosuppressive effects of IQOS, uitgevoerd door de University of California San Francisco, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Tobacco Control. Daaruit blijkt dat “de IQOS wordt geassocieerd met significante longontstekingen en immuunvergiftiging, waarbij er geen waarneembaar verschil is tussen de rokers van de conventionele sigaretten en zij die waren overgestapt op de IQOS.”

Daarbij merken de onderzoekers op dat Philip Morris International (PMI) bij zijn onderzoeken ook geen rekening heeft gehouden met duaal gebruik, dus dat rokers zowel gewone sigaretten als de IQOS gebruiken. Ook heeft PMI niet gekeken naar wat de blootstelling aan tweedehands IQOS-rook voor gevolgen heeft voor de gezondheid, waarbij het waarschijnlijk is dat ook die rook schadelijk is en de gevolgen van het inademen verergert.

Glantz op zijn website: “Mensen die het risico op Covid willen verminderen moeten niet alleen stoppen met het roken en dampen van e-sigaretten, ze zouden ook moeten stoppen met het gebruik van heat-not-burn-producten.”

03-05-2020

Roken verergert symptomen Covid-19: nu is het moment om te stoppen!

26-03-2020
De eerste onderzoeken naar Covid-19 laten een verband zien tussen ernstiger symptomen, een hogere sterftekans en roken. Roken draagt ook bij aan de verspreiding van het coronavirus. Artsen en onderzoekers roepen rokers daarom op nu te stoppen. Huisartsen in New York willen een verbod op de verkoop van tabak en e-sigaretten zolang de pandemie duurt.

Door de webredactie

Covid-19 is een ziekte die de luchtwegen en het cardiovasculaire systeem kan aantasten. Daarom is het niet verrassend dat gegevens uit China, waar de corona-uitbraak begon, laten zien dat mensen die als gevolg van tabaksgebruik kampen met cardiovasculaire en ademhalingsaandoeningen een grotere kans hebben om ernstige symptomen van Covid-19 te ontwikkelen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) gaat in een aparte pagina op haar website in op de risico’s van roken in relatie tot Covid-19. De WHO stelt dat het gebruik van tabak en waterpijpen de symptomen kunnen verergeren. Uit onderzoek onder 55.924 personen in China bij wie de ziekte was vastgesteld, blijkt dat de sterftekans veel hoger ligt onder mensen met hart- en vaatziekten, diabetes, hoge bloeddruk, chronische ademhalingsziekten of kanker dan bij mensen zonder chronische ziekten.

De link tussen tabaksgebruik en longkanker, COPD, hart- en vaatziekten en andere vormen van kanker is onweersproken. Volgens de WHO ligt het dus alleszins voor de hand dat er een relatie is tussen roken en de uitwerking van het Covid-19-virus op het lichaam. Omdat de ziekte nog maar zo kort bestaat, moet die hypothese nog wel wetenschappelijk worden bewezen. Niettemin is er alle reden om aan te nemen dat een stringent tabaksontmoedigingsbeleid bijdraagt aan een minder ernstige impact van een virus zoals het coronavirus.

Dit is het moment om te stoppen

De WHO geeft ook redenen waarom het nu een goed moment is om te stoppen met roken. Niet alleen heeft stoppen met roken vrijwel direct invloed op de long- en hartfuncties, waardoor het Covid-19-virus minder hard toeslaat, wie stopt met roken heeft meteen ook minder kans de ziekte op te lopen, omdat er minder contact is tussen vingers en mond.

De WHO waarschuwt verder dat het gebruik van waterpijpen extra risico’s met zich meebrengt voor de verspreiding van het virus. Waterpijpen worden immers doorgaans in gezelschap gebruikt, waarbij de pijp van mond tot mond gaat. Het virus kan zo op het mondstuk terechtkomen, maar ook in de slang en het binnenste van de waterpijp. Omdat in shisha-lounges lang niet altijd de hele waterpijp wordt schoongemaakt na ieder gebruik, is verspreiding van het virus langs deze weg een risico. In eerdere onderzoeken is aangetoond dat waterpijpen een bron van infectie met luchtwegvirussen, hepatitis C, herpes simplex en andere virussen zijn.

Grotere kans op IC-opname

Twee onderzoekers van de afdeling Mondzorg, Beleid en Epidemiologie van Harvard School of Dental Medicine in Boston bevestigen in een literatuurstudie die op 20 maart werd gepubliceerd het beeld dat de WHO schetst. Zij vergeleken vijf studies waaruit een relatie tussen tabaksgebruik en de impact van Covid-19 kon worden gedestilleerd: vier uit Wuhan, de stad waar de virusuitbraak begon, en een uit China als geheel. Hoewel nader onderzoek nodig is, concluderen de auteurs dat de cijfers tot nu toe laten zien dat rokers in vergelijking met niet-rokers 1,4 maal zoveel kans hebben om ernstige symptomen van Covid-19 te ontwikkelen en 2,4 maal zoveel kans om op de intensive care te belanden, beademing nodig te hebben of te sterven.

Een 39-jarige Britse Covid-19-patiënte stuurde vanaf de IC een waarschuwing de wereld in. “Kijk naar me en leer ervan”, zegt ze in een zelf opgenomen, zeer ongemakkelijke video. “Als er iemand is die nog rookt, stop met die sigaretten, want ik zeg het je nu, je hebt je f*cking longen nodig. Neem geen risico, want als het misgaat, dan eindig je hier.”

Roken activeert virusbinder

Op 20 maart publiceerden onderzoekers van de universiteit van Tasmanië ook een artikel, waarin wordt gewaarschuwd voor grotere ontvankelijkheid van rokers voor het nieuwe Covid-19-virus. Uit gegevens uit Iran, China, Italië en Zuid-Korea blijkt dat het percentage rokers onder mannen daar veel hoger is dan onder vrouwen. Ook is vastgesteld dat vrouwen in deze landen minder vaak het virus hebben opgelopen. Volgens de onderzoekers kan dit te maken hebben met het feit dat roken de receptor van een bepaald enzym, angiotensin-converting enzyme-2 (ACE2), activeert. Eerder is vastgesteld dat dit enzym de receptor is voor het SARS-coronavirus (SARS-CoV) en het luchtweg-coronavirus NL638. Zeer waarschijnlijk is ACE2 daarom ook de receptor voor het nieuwe Covid-19-coronavirus (SARS-CoV-2).

De onderzoekers achten het waarschijnlijk dat ACE2 ook wordt geactiveerd door gebruik van e-sigaretten en apparaten waarin tabak wordt opgewarmd (‘heat-not-burn’). Met dit in het achterhoofd, maken de onderzoekers zich grote zorgen over kwetsbaarheid van de bevolking van Indonesië voor het nieuwe virus, omdat in dat land meer dan 60 procent van de mannen rookt. Zij pleiten voor snel nader onderzoek naar de rol van ACE2, omdat daarin ook een mogelijk therapeutische behandeling kan worden gevonden. Ondertussen bepleiten ze dat de rookhistorie van iedere Covid-19-patiënt wordt geregistreerd.

Rookstop in voorlichting over virus

Op de blog van het British Medical Journal bevelen onderzoekers van de UCL Tobacco and Alcohol Research Group in Londen de overheden ten sterkste aan om in de voorlichting over het tegengaan van het Covid-19-virus ook adviezen op te nemen over het stoppen met roken. “Het is waarschijnlijk dat de huidige bezorgdheid over de Covid-19-epidemie een ‘leerzaam moment’ biedt waarin rokers extra ontvankelijk zullen zijn voor een advies om te stoppen met roken. [...] Boven op de gezondheidsvoordelen van het stoppen, is het aannemelijk dat een piek in stoppogingen de verspreiding van SARS-CoV-2 kan tegengaan.”

De bekende tabaksbestrijder Stanton A. Glantz, directeur van het Center for Tobacco Research Control & Education van de Universiteit van Californië, doet dezelfde oproep in een artikel over de schadelijke effecten van roken bij ademhalingsziekten. Met nadruk benoemt hij daarbij ook de gevaren van elektronische sigaretten.

05-01-2018

Helpen e-cigaretten bij stoppen met roken?

Ze zijn verslavend. En wordt British American Tobacco al rijk van e-sigaretten? Wil Big Tobacco rokers echt helpen om ermee te stoppen door e-cigaretten te procuceren? Wij, van Allen Carr vinden dat onwaarschijnlijk

British American Tobacco (BAT) heeft in de eerste drie kwartalen van dit jaar 1 procent minder sigaretten verkocht - nog altijd bijna 500 miljard stuks. De omzet van de op één na grootste tabaksfabrikant ter wereld daalde met 9,6 procent. Dat maakt de tabaksreus woensdag bekend.

BAT heeft last van de sterke pond en de dalende populariteit van de sigaret, vooral in West-Europa. De peuk verkoopt niet overal slechter: in markten als Brazilië en Pakistan groeien BAT’s sigarettenmerken Kent, Pall Mall, Lucky Strike en Dunhill wel.

Ja, ze zijn verslavend, en ja, ze bevatten kankerverwekkende stoffen. Al suggereren reclames over en verpakkingen van e-sigaretten anders. Maar daar gaat dit artikel niet over. Want vandaag komt tabaksreus British American Tobacco (van Kent, Dunhill, Pall Mall en Lucky Strike) met cijfers.

En NRC Q wil weten: wordt de één na grootste tabaksfabrikant al rijk van atomizers, clearomizers en cartomizers, e-vapors, e-sigaretten, tanks, shishapennen, oftewel, elektronisch roken?

Vijf vragen. En voor wie het toch over het gezondheidsaspect wil hebben: een bonusvraag helemaal onderaan.

1. Wat doet British American Tobacco met elektronisch roken?

BAT (jaaromzet 15 miljard pond, winst 5,5 miljard) was het eerste grote bedrijf dat een e-sigaret op de Europese markt bracht: de Vype, verkrijgbaar als ‘pen’ en als nep-sigaret. Geen eigen bedenksel: het nam daarvoor een Britse startup over. Binnenkort volgt de Voke, officieel geen e-sigaret, maar een inhalator die op dezelfde manier werkt als een astma-pufje.

Beelden British American Tobacco

2. Is dat veel in de wereld van Big Tobacco?

Nee. In de e-sigarettenmarkt gaat per jaar naar schatting 3,5 miljard dollar (2,7 miljard euro) om. Best veel, maar een schijntje voor Big Tobacco - zo worden de grootste tabaksfabrikanten genoemd - want de totale tabaksmarkt wordt op 550 miljard euro geschat. Volgens topman Nicandro Durante van British American Tobacco maakt e-roken maar 1 tot 2 procent van de Europese markt uit.

3. Hebben e-sigaretten de toekomst?

Voor British American Tobacco niet bepaald. Durante zei deze zomer nog:

“The products, at the moment, aren’t delivering what people expect. It’s like alcohol-free beer. At first, analysts were saying in five years’ time there’s going to be no beer.”

Durante verwacht dat het “honderd jaar” duurt voordat e-sigaretten zelfs maar 20 procent van de markt uitmaken. Een conservatieve schatting: ING houdt er rekening mee dat het in 2028 al 46 procent is.

4. Zijn e-sigarettenbedrijven een concurrent?

Ja en nee. De e-sigaret was tot voor kort het domein van honderden kleinere spelers. Dat is aan het veranderen. In de Verenigde Staten maken Blu, Njoy en Logic samen meer dan 80 procent van de verkoop van e-sigaretten in winkels uit.

Logic is nog onafhankelijk. Njoy staat erop nooit eigendom van Big Tobacco te worden. Maar Blu is in 2012 al opgekocht door Lorillard, dat ook Skycig overnam.

Concurrenten overnemen lijkt de strategie van de tabaksreuzen. Een paar voorbeelden van afgelopen maanden: Philip Morris kocht Nicocigs, Japan Tobacco kocht E-Lites, Altria kocht Green Smoke.

5. Verovert de e-sigaret Nederland al?

Bijna een half miljoen Nederlanders roken wel eens een e-sigaret, er zijn 167.000 regelmatige rokers, volgens het Trimbos Instituut. De verkoop van e-sigaretten wordt niet apart bijgehouden door brancheorganisatie NSO, maar valt met vloeitjes en asbakken onder ‘rokersbenodigdheden’. De omzet daarvan steeg vorig jaar met 67 procent naar gemiddeld 28.115 euro per winkel. Onder meer Amsterdam en Rotterdam hebben al e-sigarettenwinkels.

De gewone sigaret verliest intussen aan populariteit

6. En vooruit: helpen e-sigaretten bij stoppen met roken?

Dat zeggen fabrikanten. Het RIVM waarschuwt dat e-sigaretten vaak nicotine bevatten, al staat dat niet op het etiket, en schrijft:

“Net als nicotine in traditionele sigaretten is nicotine in e-sigaretten verslavend.”

En of je ze kan gebruiken om van je rookverslaving af te komen? Soms, schrijft het RIVM. Maar ze kunnen rokers ook aanzetten “weer in hun oude gewoontes te vervallen”. Saillant detail: in Nederland vallen e-sigaretten vooralsnog als recreatief product onder de Warenwet - dus ze komen onder de strikte tabaks- en geneesmiddelenwetten uit.

05-01-2018

Bijna één op de vier rokers haalt 65e verjaardag niet

Bijna één op vier zware rokers haalt 65ste verjaardag niet — Archieffoto
© Getty

Bijna één op de vier zware rokers overlijdt voor zijn 65ste, dertien jaar eerder dan mensen die nooit hebben gerookt.

Dat zeggen het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Trimbos-instituut na onderzoek onder bijna 40.000 Nederlanders.

Meer dan 20 sigaretten per dag

De instituten schatten naar aanleiding van hun onderzoek dat 23 procent van de mensen die meer dan 20 sigaretten per dag roken, nog geen 65 wordt. Van lichte rokers is dat elf procent. Onder de niet-rokers overlijdt zeven procent voor zijn 65ste verjaardag.

Ook werd de levensverwachting van rokers ten opzichte van niet-rokers bekeken. Zware rokers overlijden gemiddeld dertien jaar eerder dan mensen die nooit hebben gerookt, matige rokers (die dagelijks roken maar minder dan 20 sigaretten per dag) negen jaar eerder. Mensen die wel roken, maar niet dagelijks, overlijden gemiddeld vijf jaar eerder dan niet-rokers.

Maar er lijkt ook goed nieuws te zijn voor rokers: wie voor zijn 35ste stopt met roken, zou een vergelijkbare levensverwachting hebben als mensen die nooit hebben gerookt. En bij rokers die rond hun 50ste stoppen, wordt de kans om voortijdig te overlijden volgens dit onderzoek gehalveerd.

Roken is een belangrijke doodsoorzaak voor mensen onder de 80. Uit het onderzoek blijkt dat de afgelopen jaren vier op de tien sterfgevallen van mensen onder de 80 in Nederland zijn veroorzaakt door tabak.

05-12-2017

Gezonde roker doet aangifte tegen de tabaksindustrie wegens zware mishandeling

Vrouw (25) sleept tabaksindustrie voor de rechter: “Verslaving is een ziekte”

Voor het eerst heeft nu ook een gezonde roker aangifte gedaan tegen de tabaksindustrie wegens zware mishandeling. De 25-jarige Charlotte Pelt uit het Nederlands-Limburgse Heerlen is al 10 jaar verslaafd en vindt dat dus níet haar eigen schuld. “Verslaving is een ziekte.’’

“Ik vind het niet mijn schuld dat ik verslaafd ben,’’ zegt de studente strafrecht. “Als je jong bent, ben je helemaal niet bezig met de gevolgen van wat je doet. Ik ben op een schoolfeest begonnen, toen was ik 14 of zo. Veel oudere leerlingen rookten al. Vanaf mijn 15de begon ik echt regelmatig te roken. Pas jaren later kom je erachter dat mensen longkanker krijgen en waardoor. Toen rookte ik al jaren. Dat is wat de rookindustrie wil: jonge mensen verslaafd maken. Om geld te verdienen. Dat is zo naar. Ik hoop dat meer gewone rokers gaan inzien wat ze is aangedaan.’’

‘Sjoemelsigaret’

De op handen zijnde strafzaak draait om het feit dat de tabaksindustrie bewust mensen verslaafd zou willen maken. Dat gebeurt via de ‘sjoemelsigaret’. In alledaagse sigaretten zitten kleine gaatjes die ervoor moeten zorgen dat de roker minder schadelijke stoffen inhaleert. Onderzoek heeft uitgewezen dat rokers met hun mond en lippen de gaatjes deels afsluiten en daardoor juist meer nicotine krijgen dan is toegestaan.

Mishandeling

Omdat tabaksproducenten dit al jaren weten, worden zij voor de rechter gesleept. “De gezondheid schade toebrengen staat in de wet als mishandeling,’’ zegt advocaat Bénédicte Ficq die alle aangevers tegen de tabaksindustrie bijstaat. Ficq wijst erop dat Amerikaanse tabaksproducenten sinds kort verplicht zijn advertenties te plaatsen waarin zij toegeven opzettelijk mensen verslaafd te willen maken aan tabak.

Verslaafd

“Volgens deskundigen zijn de kenmerken van een verslaving dezelfde als die van een ziekte,’’ zegt Ficq. “Charlotte Pelt is dus niet gezond want ze is verslaafd. Rokers geven dat zelf zelden toe. Daarom is haar aangifte heel opmerkelijk. Rokers gaan meestal mee in de riedel van de tabaksindustrie dat roken je eigen keus is en dat je kan stoppen wanneer je wil.’’

Smerig

Met dat laatste worstelt Charlotte Pelt al jaren. De sigaret is een vast ritueel in haar leven geworden. ’s Ochtends wakker worden met koffie ‘en een peuk’. Wachten op het station ‘met een peuk’. Lopen naar de universiteit ‘met een peuk’. “Ik baal er van. Je wéét dat het smerig is en dat het je niks brengt. Ik bedoel: van een drankje word je nog aangeschoten en van een blowtje word je high, maar van een sigaret…? Ik denk zelfs nu als ik met jou praat, dat ik kan stoppen wanneer ik wil, maar ik kom er niet vanaf.’’

Het Openbaar Ministerie bestudeert al meer dan een jaar de mogelijkheden om daadwerkelijk tot vervolging over te gaan. Hoewel er met name in Amerika zat rechtszaken over schadeclaims tegen tabaksproducenten zijn geweest, zou Nederland het eerste land zijn waar tabaksproducenten strafrechtelijk worden vervolgd.

03-05-2017

Stoppen met roken vermindert angst en depressie

stoppen

Mensen die stoppen met roken hebben zo’n zes weken nadat ze gestopt zijn, aanzienlijk minder last van angststoornissen en depressie. Dat blijkt uit nieuw onderzoek. Het suggereert dat rokers die reeds aan een depressie of angststoornis lijden niet bang hoeven te zijn dat hun klachten verergeren als ze stoppen met roken. Sterker nog: stoppen met roken heeft vaak hetzelfde effect als antidepressiva.

Dat schrijven onderzoekers in het blad British Medical Journal. Ze baseren hun conclusie op een analyse van 26 grote studies. Uit die onderzoeken bleek dat mensen die stopten met roken minder last hadden van angststoornissen, depressie of stress dan mensen die gewoon doorrookten. Ook waren de stoppers doorgaans opgewekter en beoordeelden ze hun kwaliteit van leven als beter.

Opvallend genoeg was het effect van stoppen met roken heel groot. In veel gevallen was het vergelijkbaar met het effect dat antidepressiva hebben. In sommige gevallen was het zelfs groter.

Het onderzoek kan voor alle rokers een reden zijn om nu eindelijk echt te stoppen. Maar de studie doet met name een beroep op rokers die reeds lijden aan angststoornissen of depressies en hun zorgverleners. “Ook veel zorgverleners die patiënten met depressie of angstklachten behandelen zijn vaak terughoudend in het adviseren te stoppen met roken,” weet Onno van Schayck, hoogleraar preventieve geneeskunde aan de Universiteit Maastricht. “Ook zij veronderstellen vaak dat stoppen de angst en depressie juist zal verergeren. Uit deze meta-analyse blijkt die angst nu onterecht te zijn.”